شومینه یک واژه خارجی است، با اینکه در کشور ما از قدیم الایام انواع شومینه مخصوصاً نوع هیزمی آن به وفور استفاده می شده، اما واژه خاصی برای آن وجود ندارد و از همین لغت خارجی استفاده می کنیم.

منظور از شومینه فضای اجاقی است که به کار برده می شود. شومینه سازه ای است که در آنجا سوخت مشتعل می شود و با احاطه کردن دودکش، حفاظت و مقاومت لازم به آن داده می شود. دودکش فضایی کاملاً خالی است که مواد حاصل از اشتعال از داخل شومینه از آن عبور می کند، شکل و اندازه مناسب هر دودکش بستگی به نوع سوخت مورد استفاده در شومینه دارد.

کاربرد های شومینه

امروزه نحوه و شرایط استفاده از شومینه به طور محسوسی با نحوه و شرایط استفاده آن در زمانهای گذشته متفاوت تر شده است. پیشینیان ما با استفاده از هنر خود، شومینه هایی از گل و یا گچ می ساختند و در درون دیوار خانه ها تعبیه می کردند و برای گرم کردن و روشنایی و همچنین برای آشپزی و پخت و پز از آن استفاده می نمودند و سوخت آن نیز چوب و شاخه خشک درختان بود. اما امروزه شومینه ها اغلب به عنوان یک عنصر تزئینی و نقطه توجه در دکوراسیون داخلی و محل گپ و گفتگو های جمعی به کار می رود که یک حالت زیبا و آرامش بخش را با نور و رقص شعله آتش ایجاد می کند.

شومینه هیزمی

شومینه ها  به دکوراسیون خانه ها جلوه زیبایی می بخشند و شومینه های هیزمی این زیبایی را دو چندان میکند. با وجود این بزرگترین و مهمترین  ایرادی که شومینه هیزمی دارد عدم ایجاد گرمای کافی به محیط خانه و ایجاد دود ناشی از سوخت هیزم ها می باشد. به همین دلیل اکثر این شومینه ها بلا استفاده در خانه ها به چشم می خورد.

مدل های سنتی

در مدلهای سنتی و در خانه های قدیمی ذغال سنگ یا چوب به صورت رو باز برای ایجاد گرما سوزانده می شد. اما این روش در مقایسه با وسایل گرمایشی امروزی از بازده پایینی برخوردار بود، بنابراین امروزه استفاده از آن به عنوان یک منبع گرمایشی اولیه، کاهش یافته است.

لازم به ذکر است که تمامی سوختهای قابل اشتعال همانند زغال سنگ، چوب، نفت و گاز نیاز به تمهیداتی داشتند تا گازهای حاصل از احتراق و اشتعال به هوای خارج از شومینه منتقل شود. علاوه بر جنبه زیبایی و دکوراتیوی، شومینه های سنتی نیاز به شرایط ساختاری و ایمنی مهمی داشتند. اینگونه شومینه ها باید طوری طراحی می شدند که بتوانند دود و سایر آلاینده ها را براحتی به محیط بیرون هدایت کنند. 

امروزه با ورود و پیشرفت علم و تکنولوژی، شومینه های سنتی و کلاسیک قدیمی، دیگر جایگاهی برای خودنمایی در منازل ندارند و به جای آن شومینه های نسل جدید از جمله شومینه های الکلی، شومینه های تبخیری و شومینه های برقی جدیدترین و مبتکرانه ترین سیستم های نمایشی و گرمایشی هستند که در زمستانها علاوه بر گرمابخشی به محفل خانه ها، در تابستانها نیز قابل استفاده می باشند.

جالب است بدانیم که روز به روز به استفاده کنندگان از این شومینه های نسل جدید و شومینه های مدرن افزوده شده و طرفداران زیادی در بین دوستداران هنر معماری و دکوراسیون داخلی پیدا کرده است. 

شومینه های نسل جدید

شومینه های نسل جدید قادر هستند گرما تولید کنند، جلوه های آتش و دود مصنوعی نیز دارند که مستقل از سیستم گرمایشی آن کار می کنند. برای ایجاد جلوه های آتش و دود هم از LED های RGB استفاده می کنند، یعنی انتخاب رنگ دلخواه برای شومینه.

از مزیت های مهم دیگر شومینه های برقی این است که شما می توانید شومینه برقی مدرن و کلاسیک را در تابستانها نیز روشن کنید و فقط از شعله آتش آن خیره کننده و بسیار واقعی به نظر می رسد لذت ببرید، شدت شعله و ارتفاع آن و همچنین رنگ شعله به دلخواه شما و با کنترل از راه دور و حتی از طریق سیستم های هوشمند از قبیل تلفن های همراه هوشمند و تبلت کاملاً قابل کنترل و تنظیم هستند .

از جمله متریال های مدرنی که می توان برای دیوار شومینه خود استفاده کرد مارمونایت و SPL می باشد. این دو محصول علی رغم مقاومت در برابر حرارت، دارای طرح ها و رنگ های متنوعی هستند که کاربرد دیوارپوش را نیز دارند.

وسایل گرمابخش خانه های قدیم

احتمالاً همه ما به یاد نداریم، ولی مطمئناً در داستانها و یا از پدران و مادران خود شنیده ایم که پیشینیان ما چگونه در مقابل سرما، اقدام به گرم کردن خانه هایشان می نمودند، از کرسی گرفته تا بخاری های هیزمی که هر کدام در دوران خاصی از تاریخ به خانه های پدران و مادران ما گرما و صمیمیت می بخشیدند و شاید هیچگاه برای ما ملموس نباشد که درک کنیم، پیشینیان ما چه سختی هایی برای تهیه سوخت آن متحمل می شدند.

امروزه نه تنها از آن وسایل گرمایشی دیگر خبری نیست و فقط در داستانها شنیده می شوند، بلکه دیگر طعم واقعی گرم شدن را نیز احساس نمی کنیم.